Theo thống kê, trẻ em dưới 2 tuổi bị tiêu chảy bình quân 2-3 đợt/năm. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Vấn đề đi vệ sinh của bé phức tạp thường làm cha mẹ lo lắng. Không biết bé có đang bị tiêu chảy? Bé tiêu chảy cần uống thuốc gì? Ăn, uống như thế nào? Mẹ cùng Buona khám phá qua bài viết này nhé!
Các nội dung chính
1. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tiêu chảy
Theo tổ chức Y tế thế giới WHO: “Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng hoặc nước trên 3 lần/ngày”.
Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh số lần đi có thể từ 5-10 lần/ngày. Lúc này phân của bé thường mềm và chứa nhiều chất lỏng hơn bình thường. Khi thấy trẻ đi ngoài nhiều lần trong ngày, cha mẹ thường khá lo lắng.
Nếu như trẻ vẫn ăn ngủ, bú tốt thì đó chỉ là sinh lý bình thường. Song nếu trẻ đi ngoài nhiều gấp đôi bình thường, tiêu chảy kèm theo nôn trớ, sốt, giảm bú hẳn, phân lẫn nhầy máu… Tổng số lượng phân ước chừng vượt quá lượng ăn uống vào thì tức là tiêu chảy rồi đó mẹ ạ.
2. Nguyên nhân
- Tiêu chảy cấp (thời gian kéo dài < 2 tuần) do: viêm ruột nhiễm khuẩn, tác dụng phụ của kháng sinh,…
- Tiêu chảy mạn (thời gian kéo dài > 2 tuần) do: tả, bệnh viêm ruột Crohn, viêm loét đại tràng, không dung nạp lactose, bệnh xơ nang, giai đoạn sau viêm dạ dày ruột,…
Tiêu chảy là nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Nếu không được xử lý kịp thời và đúng đắn, tiêu chảy cấp có thể biến chuyển thành tiêu chảy mạn. Lúc này, trẻ có thể bị tiêu chảy cả tháng kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển lâu dài.
3. Trẻ bị tiêu chảy uống thuốc gì?
-
- Bù nước và điện giải bằng Oresol thẩm thấu thấp (Natri: 75 mEp/l, nồng độ thẩm thấu 245 mosmol/l)
- Tăng sức đề kháng của hàng rào niêm mạc ruột, cạnh tranh đẩy vi khuẩn gây bệnh ra ngoài bằng men vi sinh chứa lợi khuẩn đặc hiệu: L. rhamnosus, B. lactis, S. rthermophilus.
- Bổ sung kẽm giúp thúc đẩy quá trình làm lành hàng rào niêm mạc ruột
- Thuốc cầm tiêu chảy (cần kê đơn từ bác sĩ)
Đây là 4 nhóm thuốc cơ bản cần thiết trong điều trị chứng tiêu chảy của trẻ. Ngoài ra, tuỳ từng trường hợp mà bác sĩ có thể kê thêm kháng sinh và chỉ định loại thuốc cầm tiêu chảy phù hợp cho bé.
Một số mẹ khi bé bị tiêu chảy thường áp dụng thêm các bài thuốc dân gian như: nước đọt ổi non, nước sắc vỏ măng cụt, lá chè xanh,… cho bé. Tuy nhiên, điều này khá nguy hiểm nếu như bé bị tiêu chảy do nhiễm khuẩn, nhiễm virus. Cần hiểu đúng về các bài thuốc dân gian khi chữa tiêu chảy cho bé và áp dụng chúng hiệu quả, an toàn mẹ nhé!
4. Trẻ bị tiêu chảy nên ăn gì?
Với trẻ dưới 6 tháng tuổi: vẫn tiếp tục cho trẻ bú bình thường và tăng số lần bú.
Với trẻ trên 6 tháng tuổi: ngoài sữa mẹ, nên cho bé ăn thêm những thực phẩm được chế biến dưới dạng mềm và dễ tiêu hóa như: cháo cà rốt, cháo thịt bò, gà,… Những loại trái cây chín giàu kali như: chuối, táo, cam, xoài, hồng xiêm,… Và một ít chất béo từ dầu lạc, dầu mè để tăng thêm năng lượng trong khẩu phần ăn. Mẹ nên cho bé ăn nhiều lần và từng ít một những thức ăn giàu dinh dưỡng này nhé!
5. Trẻ bị tiêu chảy không nên ăn gì?
Trong giai đoạn này, trẻ nên tránh những loại thực phẩm khó tiêu hóa, nhiều chất xơ, ít chất dinh dưỡng như: các loại rau thô, tinh bột nguyên hạt (ngô, đỗ),… Cũng như những thực phẩm nhiều đường vì chúng sẽ làm nặng thêm tình trạng tiêu chảy ở bé.
6. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ
Với trẻ dưới 6 tháng tuổi: cần đưa đến bệnh viện ngay vì lứa tuổi này trẻ rất dễ bị mất nước mà cha mẹ khó nhận biết được.
Với trẻ trên 6 tháng tuổi:
- Trẻ có dấu hiệu mất nước
- Phân lẫn máu
- Nôn nhiều
- Dịch nôn có màu xanh lá cây
- Trẻ đi ngoài quá thường xuyên, lượng nước và điện giải cung cấp không đủ
- Trẻ sốt và đau bụng nhiều
- Trẻ mệt mỏi, lừ đừ, quấy khóc liên tục hoặc ngủ nhiều, khó đánh thức
- Tình trạng không cải thiện sau 2 ngày điều trị
7. Cách phòng tránh tiêu chảy cho bé
- Cho bé tiêm chủng đầy đủ theo chương trình tiêm chủng quốc gia, đặc biệt là tiêm chủng Rotavirus
- Bổ sung men vi sinh chứa chủng lợi khuẩn đặc hiệu với chứng tiêu chảy: L. rhamnosus, B. lactis, S. rthermophilus.
- Giữ vệ sinh sạch sẽ: môi trường sống, thức ăn, nước uống,…
- Cho trẻ bú mẹ đến 18 – 24 tháng
Tham khảo:
- Dùng men vi sinh mà con tiêu chảy không dứt, mẹ có hiểu tại sao?
- Giúp cháu “thoát khỏi tình trạng rối loạn tiêu hóa” của người thầy thuốc ưu tú lâu năm
- Nghiên cứu lâm sàng về tác dụng của men vi sinh áp dụng công nghệ bao phim lợi khuẩn với các trường hợp trẻ rối loạn tiêu hóa