Trung bình cứ 5 trẻ dùng kháng sinh thì một trẻ bị tiêu chảy. Đây là con số đã được các bác sỹ khoa tiêu hóa – bệnh viện nhi trung ương đưa ra. Vậy tình trạng trẻ bị tiêu chảy do sử dụng kháng sinh diễn ra khá phổ biến tại Việt Nam.
Khi sử dụng kháng sinh nhất là kháng sinh dài ngày bé có thể bị đi ngoài phân lỏng hoặc toàn nước. Tiêu chảy thường kéo dài 1-7 ngày có thể bắt đầu từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 8 của đợt điều trị kháng sinh. Tuy nhiên có một số trẻ có thể xuất hiện biểu hiện tiêu chảy ngay trong ngày đầu đợt điểu trị và kéo dài có khi đến vài tuần sau khi đã ngừng sử dụng kháng sinh.
Nguyên nhân tiêu chảy do dùng kháng sinh
Trong hệ tiêu hóa của trẻ (đường ruột) chứa hàng triệu vi khuẩn giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn được thuận lợi và nhịp nhàng. Khi trẻ sử dụng kháng sịnh để tiêu diệt các vi khuẩn có hại gây bệnh thì đồng thời chúng cũng tiêu diệt các vi khuẩn lành hay các lợi khuẩn. Khi các lợi khuẩn chết đi, lợi khuẩn mới chưa kịp sản sinh thay thế sẽ dẫn tới việc rối loạn tiêu hóa gây nên tình trạng tiêu chảy ở trẻ.
Những biến chứng tiêu chảy dài ngày do dùng kháng sinh
– Khi bị tiêu chảy, trẻ sẽ mất nước và điều này có thể rất nguy hiểm, đặc biệt là với trẻ dưới một tuổi. Trong trường hợp này cha mẹ chú ý cho bé uống đủ nước để thay thế lượng nước bị mất. Theo dõi để phát hiện kịp thời các dấu hiệu mất nước như đi tiểu ít, mệt mỏi, quấy khóc, miệng khô…để có biện pháp bù nước kịp thời cho bé.
– Đôi khi trẻ có thể bị viêm đại trạng do dùng kháng sinh.
Biểu hiện viêm đại tràng:
– Tiêu chảy nặng, có thể có máu hoặc nhầy trong phân.
– Sốt.
– Đau bụng.
– Mệt mỏi bất thường.
Cách chăm sóc bé tại nhà khi bị tiêu chảy do kháng sinh
– Tiếp tục dùng kháng sinh: Nếu tiêu chảy nhẹ và sức khỏe bé vẫn ổn định, hãy tiếp tục sử dụng kháng sinh và chăm sóc bé tại nhà.
– Cung cấp đủ nước cho bé: Thường xuyên cho bé uống nước, có thể chia nhỏ lượng nước mỗi lần cho bé uống. Không cho uống nước quả hay các đồ uống có gas vì những thứ này có thể làm tiêu chảy trầm trọng hơn.
– Tránh một số loại thức ăn: không cho con ăn các loại đậu hạt vì thực phẩm này có thể sinh nhiều hơi ở ruột. Cũng không nên cho trẻ dùng thực phẩm nhiều gia vị. Tuy nhiên vẫn phải dảm bảo cho con đủ bữa và đủ giá trị dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn.
– Xử lý hăm tã: Khi trẻ bị tiêu chảy do dùng kháng sinh vẫn đang phải đóng bỉm tã thì rất dễ dẫn đến tình trạng bé bị hăm quanh hậu môn hoặc vùng đóng bỉm. Cha mẹ cần vệ sinh nhẹ nhàng vùng này với nước sạch, lau khô rồi thoa lên đó một lớp vaselin, kem chống hăm khác.
– Sử dụng men vi sinh theo chỉ định của bác sĩ: men vi sinh bổ sung các lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng khả năng chống viêm, tăng sự phục hồi của đường tiêu hóa do dùng kháng sinh. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thì lợi khuẩn được khuyên dùng trong trường hợp này là L.Reuteri LRE02 và L.rahmnosus LR06 – đây là hai lợi khuẩn đã được nghiên cứu lâm sàng, hiệp đồng tác dụng, hiệu quả trong trường hợp trẻ bị tiêu chảy do dùng kháng sinh.