Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột uống thuốc gì được? Đây là thắc mắc chung của không ít bậc phụ huynh có con nhỏ bởi không ít trường hợp trẻ dùng thuốc lâu ngày nhưng không khỏi. Các triệu chứng tiêu chảy, sốt, quấy khóc, biếng ăn,… tiếp tục kéo dài gây khó chịu cho bé và khó khăn cho cha mẹ.
Các nội dung chính
1. Nhiễm khuẩn đường ruột là bệnh gì?
Bên cạnh các chứng bệnh đường hô hấp, hệ tiêu hóa cũng là cơ quan rất nhạy cảm ở trẻ nhỏ. Nhiễm khuẩn đường ruột chính là căn bệnh do các loài vi sinh vật như vi khuẩn, nấm men hay ký sinh trùng xâm nhập và làm tổn thương đường tiêu hóa. Mức độ nhiễm trùng sẽ phụ thuộc vào loại mầm bệnh và độ xậm nhập của chúng.
Lúc này, trẻ có thể xuất hiện một số dấu hiệu điển hình như:
- Tiêu chảy. Phân lẫn nhầy, máu. Xét nghiệm phân chứa bạch cầu.
- Sốt
- Trẻ quấy khóc, đau bụng
2. Vì sao trẻ dễ bị nhiễm khuẩn đường ruột?
- Hệ tiêu hóa của trẻ phát triển chưa hoàn thiện nên khả năng bảo vệ và tấn công khi yếu tố gây bệnh xâm lấn còn yếu.
- Trẻ nhỏ đang trong giai đoạn khám phá thế giới và thích thú tiếp xúc với đồ vật, động vật xung quanh, thích gặm đồ, đưa đồ vào miệng,… Trong khi đây có thể là ổ chứa mầm bệnh nguy hiểm.
Ngoài ra, thức ăn chưa chín kỹ không đảm bảo vệ sinh, nguồn nước ô nhiễm,… cùng làm tăng nguy cơ mắc chứng bệnh này ở trẻ. Nếu như cha mẹ cũng dùng chung nguồn thực phẩm ấy và không có điều gì bất thường thì cũng không nên chủ quan, bởi hệ tiêu hoa của trẻ vốn yếu hơn người lớn chúng ta.
Bên cạnh đó khi pha sữa bột cho trẻ, cha mẹ cũng cần lưu ý pha đúng hướng dẫn của nhà sản xuất. Tránh để sữa quá 1h đồng hồ và tiệt trùng sạch sẽ bình, dụng cụ pha sữa trước và sau mỗi lần sử dụng.
3. Trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột uống thuốc gì?
Trong trường hợp trẻ sốt nhẹ và đi ngoài nhiều lần trong ngày, các triệu chứng không quá nghiêm trọng thì cha mẹ có thể cho bé uống oresol bù nước và điện giải, kết hợp với các thực phẩm dễ tiêu hóa nhiều dinh dưỡng như cháo thịt cà rốt, nước gạo rang, chuối,… và chăm sóc bé tại nhà.
Tuy nhiên, nếu các tình trạng này không thuyên giảm hoặc có các triệu chứng bất thường khác kèm theo như: đi ngoài phân lẫn nhầy nhớt, máu, trẻ mệt mỏi, mất nước,… thì cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để xác định chính xác nguyên nhân và có biện pháp xử trí kịp thời. Bởi nếu trẻ bị tiêu chảy nhiễm khuẩn kéo dài, tình trạng mất nước rất dễ xảy ra và nguy cơ tử vong cao, nhất là ở trẻ sơ sinh.
Dưới đây là một số nhóm thuốc thường được chỉ định khi trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột:
3.1. Oresol
Oresol là nguồn bổ sung nước và điện giải không thể thiếu trong bất kỳ trường hợp tiêu chảy nào.
3.2. Thuốc hạ sốt
3.3. Men vi sinh
Men vi sinh là nguồn bổ sung lợi khuẩn tốt cho trẻ trong các trường hợp nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, hệ vi sinh đường ruột bị đảo lộn do sự xâm nhập của các yếu tố gây hại.
Tuy nhiên, không phải men vi sinh nào cũng như nhau. Không ít trường hợp dùng men vi sinh mà tình trạng tiêu chảy ở trẻ không cải thiện là bao. Sự thật là, hiệu quả khác nhau giữa các chủng lợi khuẩn. Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã được thực hiện và cho thấy chỉ có một số chủng lợi khuẩn đem lại hiệu quả rõ ràng:
- Phòng ngừa tiêu chảy nhiễm khuẩn cấp (AID): Bifidobacterium lactis , Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) và L. reuteri
- Điều trị tiêu chảy nhiễm khuẩn cấp: LGG và S. boulardii, L. reuteri
- Phòng ngừa tiêu chảy bệnh viện: B. lactis Bb12 , B. bifidum , LGG và Streptococcus thermophiles
- Phòng ngừa tiêu chảy do kháng sinh: LGG và S. boulardii
- Viêm ruột hoại tử: LGG, L.reuteri, hỗn hợp Bifidobacterium và Streptococcus
Với trường hợp trẻ bị nhiễm khuẩn đường ruột, nhiều chuyên gia đã đồng thuận và khuyến khích sử dụng men vi sinh chứa chủng lợi khuẩn L. rhamnosus, L. reuteri hay S. boulardii. Trong khi các chủng lợi khuẩn khác ít mang lại hiệu quả. Do đó, cha mẹ cần đọc kỹ thành phần chủng lợi khuẩn trước khi mua bất kỳ một chế phẩm vi sinh nào để đạt được kết quả như mong đợi.
3.4. Kháng sinh
Kháng sinh được sử dụng khi:
- Trẻ đi ngoài phân lỏng, trong phân lẫn nhầy máu
- Tiêu chảy nghi ngờ tả: tiêu chảy ồ ạt phân toàn nước trắng đục như nước vo gạo. Trẻ mất nước nặng. Trong vùng có dịch tả.
Cha mẹ cần cho trẻ đi xét nghiệm phân để xác định đúng vi khuẩn gây bệnh và dùng thuốc kháng sinh phù hợp. Các trường hợp tiêu chảy khác không cần dùng đến kháng sinh.
Một số loại kháng sinh thường được sử dụng như:
- CIPROFLOXACIN 30 mg/kg/ngày chia 2 lần.
- TRIMETHOPRIME – SULFAMETHOXAZON (biseptol, cotrim, bactrim..) : viên 480 mg , liều 1 viên/ 10 kg. (48 mg/kg/ngày) chia 2 lần.
- CEFIXIME : 10 mg/kg/ngày chia 2 lần.
- AZITHROMYCIN : 20 mg/ kg/ ngày liều duy nhất. hoặc 20 mg/ kg/ngày thứ nhất, 10 mg/ kg/ngày cho ngày thứ 2 và thứ 3.
- METRONIDAZOLE cho những trường hợp viêm ruột do lỵ amip : 30 mg/kg/ngày chia 2 lần.
3.5. Kẽm
Bổ sung kẽm giúp những tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa của trẻ nhanh chóng được phục hồi.
3.6. Các loại thuốc khác
Tùy từng nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ có thể kê thêm thuốc kháng nấm, kháng ký sinh trùng. Với những trẻ có hệ miễn dịch kém (thường gặp ở trẻ sinh non, đẻ mổ, trẻ suy giảm miễn dịch,…) có thể cân nhắc sử dụng thêm thực phẩm bổ sung giúp tăng cường hệ miễn dịch.
Trên đây là một số loại thuốc cơ bản thường được sử dụng trong điều trị nhiễm khuẩn đường ruột cho bé. Hy vọng rằng, qua các kiến thức trên đây cha mẹ đã hiểu rõ hơn và tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên môn.
